هنگام معرفی کودک برای فرزندخواندگی، امکان انجام ارزیابی پزشکی از سوی والدین وجود دارد. در صورتی که شما درخواست پذیرش کودک نیازمند درمان نکرده باشید، کودکی به شما معرفی می‌شود که مسئولین شیرخوارگاه یا شبه‌خانواده با انجام ارزیابی کامل از سلامت او اطمینان حاصل کرده‌اند. بعد از اینکه شما اعلام کردید مایل به پذیرش کودک هستید و پیش از به خانه رفتن، می‌توانید ارزیابی پزشکی مجددی از وضعیت سلامتی کودک داشته باشید. ما پیشنهاد می‌کنیم، بعد از به خانه آمدن کودک و در زمان مناسب، والدین برای اطمینان از روند سالم رشد در فرزندشان با یک تیم درمانی شامل کاردرمانگر، گفتاردرمانگر و روان‌شناس در ارتباط باشند.
بعد از انجام بررسی، ممکن است هر یک از این متخصصین، به شما پیشنهاد کنند، برای مدت زمانی ارتباط خود را با هم حفظ کنید تا کودک در مسیر مناسب قرار بگیرد یا ممکن است به شما اعلام کنند که نیاز به مداخله بیشتر نیست و کافی است کودک را از عشق خود سیراب کنید.

کار درمانی عبارت است از استفاده درمانی از کارها و فعالیت‌های روزمره در زندگی افراد و گروه‌ها با هدف تسهیل مشارکت آن‌ها در نقش‌ها و موقعیت‌های زندگی. یک کاردرمانگر با استفاده از فعالیت‌های هدفمند رشد را به مسیر خود باز می‌گرداند.
یک کاردرمانگر حاذق می‌تواند با بررسی فرزند شما مطمئن شود، کودک به خوبی تمامی مراحل رشد را طی کرده است، توجه و تمرکز کافی دارد، بیش‌برانگیختگی یا کم‌‎برانگیختگی ندارد و در پردازش حسی فاقد مشکل است.

گفتاردرمانگر ، متخصص گفتار درمانی یا آسیب شناس نطق و زبان فردی است که به بررسی، شناختن و علاج اختلالات مربوط به گفتار و زبان و بلع می پردازد.
بخشی از کار گفتاردرمانگر، بررسی کردن وضعیت رشد گفتار و زبان در کودکان است. بچه‌هایی که در مؤسسات زندگی کرده‌اند، به دلیل محدود بودن فرصت گفتگو و تبادل کلامی با فردی که ارتباط عاطفی قوی با وی دارند، ممکن دچار تأخیرهایی بشوند. اغلب اوقات دیرتر از معمول زبان باز می‌کنند و دیرتر کلمات را به شکل صحیح تلفظ می‌کنند. از آنجا که هر نوع تأخیر یا اشکال در تکلم نیازمند رسیدگی و بررسی است، بهتر است دربارۀ فرزند خود حداقل یک بار با گفتاردرمانگری حاذق مشورت کنید.

روان‌شناس متخصصی است که در رشته روان‌شناسی تحصیل کرده است. طبق قوانین در ایران حداقل مدرک برای ورود به حوزه روان‌درمانی کارشناسی ارشد در یکی از رشته‌های روان‌شناسی و مشاوره است.
روان‌شناس از فرایند رشد سالم و نشانه‌های اختلالات یا مشکلات روان‌شناختی آگاهی دارد و با تسلط بر نحوه ارزیابی وضعیت روان‌شناختی و فنون روان‌درمانی و مشاوره به مراجعین کمک می‌کند.
شما حق دارید که پیش از آغاز جلسات با روان‌شناس یا مشاور از مدرک تحصیلی، سابقه کار، مجوز کار و دانش او در حوزه فرزندخواندگی سوال کنید تا بتوانید متخصص حاذقی را انتخاب کنید.

برای اعلام قصد خود، بهتر است که در گام اول، خانم با خانواده خود و آقا با خانواده خود، درفضایی خصوصی و بدون حضور همسر صحبت کند و موضوع را مطرح کند. دلیل این پیشنهاد، حریمی است که ممکن است والدین هریک از زوجین با عروس یا داماد خود داشته باشند. آنها هنگام شنیدن خبری که انتظارش را نداشته‌اند، ممکن است واکنش‌هایی نشان دهند که روی روابط اثر بگذارد یا شاید نتوانند حرف دل خود را بزنند و سوالاتشان را بپرسند. در این مرحله، هریک از زوجین تصمیم خود را به عنوان یک تصمیم دونفره به خانواده خود اعلام می‌کند؛ دربرابر مخالفت، تردید یا تعجب آنها با ملایمت همدلی می‌کند و به توضیح و شرح دلایل می‌پردازد. بعد از آن زوجین باهم، این کار را تکرار می‌کنند و همراه با یکدیگر به توضیح تصمیم خود و دلایل آن به والدین‌شان ادامه می‌دهند. اگر همچنان مخالفت‌ها ادامه داشت، درنهایت اعلام می‌کنند که از نگرانی و محبت آنها متشکر هستند و درعین حال انتظار دارند به تصمیمی که به عنوان دو بزرگسال بالغ و آگاه گرفته‌اند، احترام گذاشته شود و به هرحال برای پاسخ دادن به سؤالات آمادگی دارند.
ضمن اینکه مشاوره با روان‌شناس یا مشاور حاذق در حوزه فرزندخواندگی هم می‌تواند بسیار مفید واقع شود.

اگرچه تصمیم‌گیری برای پذیرش کودکی به فرزندخواندگی کاملاً به توافق زوجین بستگی دارد، با این حال، کودک پس از ورود به خانه فقط با پدر و مادر در تماس نخواهد بود و پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها و سایر خویشاوندان در فضای زندگی او حضور خواهند داشت. از آنجا که کودک باید احساس مورد عشق و پذیرش بودن را از جانب خانواده گسترده خود دریافت کند، مهم است که پیش از ورود کودک، نظر مثبت خویشان درجه یک را جلب کنید.
شما می‌توانید در فرایند تصمیم گیری و پیش از رسیدن به نتیجه نهایی با خانواده‌های خود مشورت کنید. اگر با مخالفت روبه‌رو شدید، همدلانه برخورد کنید و حتی اگر به طول کامل موفق به جلب نظر مثبت آنها نشدید، سعی کنید مطمئن شوید، در آینده هرگز فرزند شما را طرد نخواهند کرد یا رفتار ناخوشایندی با وی نخواهند داشت.

زمان اعلام تصمیم به صلاحدید شما بستگی دارد و براساس شناختی که از خانواده‌ها و خویشاوندان خود دارید، می‌توانید برای زمان گفتن، چگونه گفتن و به چه کسانی گفتن، تصمیم‌گیری کنید. گاهی اوقات اعلام زودهنگام تصمیم، باعث افزایش تنش می‌شود و از طرف دیگر، اعلام دیرهنگام، باعث می‌شود دیگران فرصت کافی برای هضم موضوع و سازگاری با آن را پیدا نکنند. بهتر است موقعی مطلب را بیان کنید که اعضای خانواده شما و همسرتان فرصت کافی برای پرسیدن سوالات خود و گفتگو درباره موضوع داشته باشند. زمانی که اقدام قطعی خود را آغاز کنید که از همکاری و پذیرش خانواده‌های خود مطمئن شده باشید. مشاوره با روان‌شناسان یا مشاورانی که در این حوزه تخصص دارند نیز می‌تواند به شما برای توضیح موضوع به دیگران کمک کند.

گاهی، که موارد آن کم هم نیست، زوجین تصمیم‌ می‌گیرند، دربارۀ قصد خود برای فرزندپذیری با خانواده‌های اصلی خود مشورت نکنند. این اقدام توصیه نمی‌شود زیرا کودک تنها وارد خانه شما نمی‌شود، فرزند شما با خویشاوندان و خانواده گسترده در ارتباط قرار می‌گیرد و خیلی مهم است که احساس مورد پذیرش قرار گرفتن و دوست داشته شدن بکند.

درموارد زیادی، مخالفت‌ها و توصیه به ادامه دادن درمان ناباروری فقط تا زمانی ادامه دارد که کودک به خانواده ملحق می‌شود. پس از آن، اغلب، مشکلات تمام می‌شود و حتی کودک تبدیل به نوۀ محبوب پدربزرگ و مادربزرگ می‌شود. گاهی اوقات هم مخالفتها همچنان ادامه دارد. به هرحال گاهی اوقات علیرغم تلاش کافی، قادر نیستیم نگرش و دیدگاه دیگران را تغییر بدهیم. مهم این است که آنقدر احساس ارزشمندی را در فرزندمان رشد بدهیم که برخوردهای سرد یا طردکننده روی کلیت عزت نفس او تأثیر نگذارد.

ورود کودک به خانواده، هیجان، ترس، اضطراب، شادمانی، سردگمی و عشق را هم‌زمان ایجاد می‌کند. اگر فرزند شما نوزاد است، بهتر است در اولین روزهای ورود، از یک یا دو نفر از اعضای خانواده برای مراقبت کردن از او کمک بگیرید. حمام کردن کودکی که می‌ترسیم از دست ما سُر بخورد یا عوض کردن یک پوشک پُر آسان نیست و نیازمند مهارت و آموزش است. ضمن اینکه مراقب اصلی کودک خودتان هستید، با کمک گرفتن از دیگران، هنگام برآورده کردن نیازهای فرزندتان، آرامش بیشتری برای خود فراهم کنید. در ضمن ممکن است فرزندتان شب‌ها نا آرام بشود و خوب نخوابد، در این صورت، به صورت شیفتی و با کمک همسرتان از او مراقبت کنید تا بتوانید توان فیزیکی خود را در بقیه اوقات روز حفظ کنید.
 اگر فرزند شما در سنین بالاتر به خانه آمده است، احتمالا نیازمند کمک بیشتری هستید. خوب است که از قبل یک یا دو نفر را برای دریافت حمایت مدنظر داشته باشید. فراموش نکنید که کودک از دنیای آشنای خود جدا شده و کم کم به شما اعتماد خواهدکرد و در این فاصله ممکن است اوقات سختی را بگذانید.

در زمان ورود، از گرفتن جشن‌های بزرگ و پرسروصدا و معرفی کودک به دیگران در چنین فضایی خودداری کنید. فرزند شما در هرسنی که باشد، نیازمند مدت زمانی برای کنار آمدن با تغییراتی است که رخ داده است. بهتر است کم‌کم به شما و فضا خو بگیرد و بعد با تکیه بر اعتمادی که نسبت به شما شکل داده است، با فضای بزرگتر و افراد بیشتر روبه رو شود. به این ترتیب پیشنهاد می‌شود که خبر ورود کودک را به خانواده اصلی خود و خویشاوندان نزدیک بدهید، اما برای ترتیب دادن مهمانی و دعوت خویشاوندان برای آشنایی با کودک، کمی صبر کنید. بعضی از والدین یک گروه خویشاوندی در فضای مجازی تشکیل می‌دهند و به خانه آمدن فرزندشان را به دیگران اطلاع می‌دهند. بعد از اینکه فضا را به حد کافی امن کردید و کودک هم با شما ارتباط برقرار کرد، می توانید کم کم معاشرت‌های خانوادگی را به سطح قبلی بازگردانید.

دعاهای دلسوزانه اطرافیان، الهی دامنت سبز بشه!، مداخلات و اظهارنظرهای نامناسب، ببخشید من آدم رُکی هستم به نظر خیلی کار احقمانه‌ای کردید!، کنجکاوی‌های نامناسب، حالا پدر و مادرش کی هستند؟، وقتی یک یا دو بار رخ می‌دهند قابل تحمل است اما وقتی مکرر و مکرر مجبور به پاسخگویی به آنها هستید، واقعاً کلافه کننده هستند.
شما مجبور به پاسخگویی یا تحمل نیستید. می‌توانید به روشی محترمانه اعلام کنید که مایل به گفتگو یا صحبت یا گوش دادن به این مطالب نیستید. محبت آنها را درک می‌کنید و از توجه‌شان خوشحال هستید، درعین حال انتظار دارید که آنها هم شما را درک کنند و به روش زندگی شما احترام بگذارند. تشکیل گروه های خانوادگی یا دوستانه و پاسخ به سؤالاتی که ممکن است وجود داشته باشد نیز راه حل مفیدی است. مثلا می‌توانید دراین گروه با زبان مثبتی توضیح بدهید که فرزندخوانده شما در چند ماه گذشته در شیرخوارگاه بوده است و جزئیات داستان زندگی او موضوعی است که ترجیح می‌دهید درباره‌اش توضیحی ندهید تا حریم کودک حفظ بشود. زمانی که او به قدر کافی بزرگ شد، خودش می‌تواند تصمیم بگیرد که این بخش از داستان زندگی خود را با چه کسانی در میان بگذارد.
صحبت کردن با اعضای نزدیک خانواده، دشوارتر است. ملاحظات زیادی وجود دارد و برای مختل نشدن روابط بین فردی باید ظرافت بیشتری داشته باشیم. در چنین مواردی گاهی فقط می‌توان لبخند زد و از کنار موضوع گذشت. اگر فرزند ما آنقدر بزرگ است که متوجه صحبت‌های اطرافیان می‌شود، شاید لازم شود که با او درباره احساساتش بعد از شنیدن اظهارنظرهای عجیب و دور از ذهن صحبت کنیم. گاهی با دانستن اینکه دیگران همیشه به روش زندگی ما (و بقیه کسانی که با آنها فرق دارند) احترام نمی‌گذارند، کودکان می‌توانند با خونسردی و آرامش بیشتری از عهده موقعیت‌های دشوار بربیایند. به خاطر داشته باشید که ما نمی‌توانیم رفتار درست را به همه جامعه بیاموزیم و نگرش همه را تغییر بدهیم، اما با حفظ انسجام خانوادگی و افزایش همدلی می‌توانیم در موقعیت‌های دشوار به خوبی از یکدیگر حمایت کنیم.

برخی اوقات، کودکانی که به فرزندخواندگی پذیرفته شده‌اند، به ویژه کودکانی که در سنین بالاتر به خانه آمده‌اند، با چالش‌های رفتاری و تحصیلی گوناگونی مواجه می‌شوند که نیازمند همکاری متقابل مدرسه و والدین است. در این موارد ابتدا مدرسه‌ای را پیدا کنید که می‌توانید به کادر آن اعتماد کنید. تا حد امکان مطمئن بشوید که نگاه مثبتی به فرزندخواندگی دارند و آگاهی از این موضوع باعث نمی‌شود که به محض دیدن هر کج‌رفتاری طبیعی در کودک، آن را به فرزندخواندگی یا آسیب‌دیدگی ارتباط بدهند. اگر لازم می‌بینید با زبان مثبت، آموزش‌های لازم را به آنها بدهید. به این ترتیب می‌توانید با خیال آسوده به افراد مشخصی در مدرسه درباره موضوع فرزندخواندگی و چالش‌های رشدی کودک توضیح بدهید. معمولاً مطلع بودن مشاور مدرسه، معلم، معاون مقطعی که کودک در آن تحصیل می‌کند و مدیر مدرسه باعث افزایش همکاری و هم‌فکری در کادر مدرسه‌ای می‌شود که از پیش نگاه مثبت و همدلانه نسبت به مشکلات کودکان داشته‌اند.
اگر مسئولین مدرسه مشتاق هستند، می‌توانید از متخصصان رامونا برای برگزاری یک جلسه آموزشی برای پرسنل مدرسه کمک بگیرید.
اگر کودک در مدرسه مشکلی ندارد، بیان کردن یا نکردن موضوع به شما بستگی دارد. ما اغلب داستان زندگی خود را بدون دلیل برای مسئولین مدرسه تعریف نمی‌کنیم؛ فرزندخواندگی هم تابع همین شرایط است.

قلدری شکل‌های گوناگون دارد. یکی از اَشکال آن کلامی است. بچه‌‎ها ممکن است بدون اینکه قصد بدی داشته باشند، گاهی خیلی بی‌رحم به نظر برسند. ممکن است تفاوت‌های موجود بین کودکان دست‌‌آویز قلدری شود و فرزندخوانده بودن هم در نگاه کودکان، یک تفاوت تلقی می‌شود.
خوب است به فرزندتان آموزش بدهید چگونه با اشکال مختلف قلدری مواجه شود. کتاب‌های آموزشی زیادی در این حوزه وجود دارد که در قالب داستان یا به شکل مستقیم به آموزش کودکان و نوجوانان می‌پردازند.
از سوی دیگر به فرزندمان درسن مناسب آموزش می‌دهیم که خودش می‌تواند درباره بیان کردن داستان زندگی‌اش به دیگران تصمیم بگیرد و جایی که مایل به توضیح دادن نیست، لزومی هم به ارائه توضیح نیست. بهتر است که کودک را یاری کنیم تا بتواند آن بخشی از داستان را که مایل به بیان آن است و زبان مناسب این کار را تمرین کند به این ترتیب در موقعیت‌هایی که برای او پیش ‌می‌آید، از تسلط و توان بیشتری برخوردار است.
می‌دانیم که همیشه همراه فرزندان‌مان نیستیم تا بتوانیم از آنها محافظت کنیم. اما بسیار مهم است که همیشه یاور آنها و منبع امنیت باشیم تا در زمان لازم برای دریافت آرامش و امنیت و آموختن شیوه زندگی به ما مراجعه کنند.

۱. زن و شوهری که پنج سال از تاریخ ازدواج آن‌ها گذشته باشد و صاحب فرزند نشده باشند.حداقل یکی از زوجین باید بیشتر از سی سال سن داشته باشد. همچنین در صورتی که هنوز پنج سال از ازدواج نگذشته باشد اما با تشخیص پزشک قانونی امکان بچه‌دار شدن وجود نداشته باشند، زن و شوهر می‌توانند تقاضای پذیرش سرپرستی کودک را بدهند.
۲. دختران و زنان بدون همسردر صورتی که حداقل سی سال سن داشته باشند می‌توانند به تنهایی تقاضای پذیرش سرپرستی کودکان دختر را بدهند.
زن و شوهرِ دارای فرزند؛البته حداقل یکی از آن­ها باید بیشتر از سی سال سن داشته باشد.

اولویت در فرزندپذیری ابتدا با زن و شوهرِ بدون فرزند، سپس با زنان و دختران بدون همسر و در نهایت با زن و شوهری است که فرزند یا فرزندانی دارند.
اگر کودک اقوام و بستگانی داشته باشد، اصولاً اولویت سرپرستی با این اقوام و بستگان است؛ حتی اگر برخی شرایط قانونی را نداشته باشند (این امر بسته به تشخیص دادگاه و مصلحت کودک یا نوجوان است).

خیر تمام فرایند اداری فرزندپذیری از ثبت نام و گفتگو با کارشناس تا بررسی پرونده و تشکیل کمیته بدون نیاز به پرداخت هزینه هستند. اما هزینه ویزیت مشاور یا مبالغی که به شکل معمول برای انجام امور اداری مانند احراز هویت یا گرفتن نظر پزشکی قانونی لازم است، به عهده متقضایان است. یعنی کارشناسان بهزیستی از شما هیچ مبلغی دریافت نمی کنند اما پرداخت هزینه‌های امور اداری و ویزیت مشاوره به عهده خودتان است.

اگر دختران و زنان بدون همسر (سرپرست منحصر) تصمیم به ازدواج بگیرند، باید مشخصات فرد مورد نظر خود را به دادگاه اعلام کنند. سازمان بهزیستی نیز باید گزارش خود را به دادگاه ارائه کند. مراحل بررسی صلاحیت در شرایط جدید دوباره طی می‌شود و درصورت احراز صلاحیت، دادگاه با بررسی پرونده در خصوص ادامه سرپرستی موافقت می‌کند.

متقاضیان داوطلب سرپرستی باید ایرانی باشند. مرد ایرانی که دارای همسر غیرایرانی است می‌تواند اقدام به فرزندپذیری کند اما زن ایرانی که همسر غیرایرانی دارد نمی تواند اقدام به فرزندپذیری کند. متقاضیان نباید محجور باشند یعنی طبق قانون بتوانند امور مالی و غیرمالی خود را در کمال صحت عقل انجام دهند و خود نیازمند سرپرست نباشند؛ محکومیت کیفری مؤثر نداشته باشند؛ به همین دلیل ارائه عدم سوءِ پیشینه کیفری برای افراد متقاضی ضروری است؛ سلامت جسمی و روانی و توانایی عملی لازم برای نگهداری و تربیت کودکان و نوجوانان تحت سرپرستی خود را داشته باشند. هم چنین نباید به بیماری‌های واگیردار یا صعب العلاج مبتلا باشند؛ به مواد مخدر، روان گردان و مشروبات الکلی اعتیاد نداشته باشند؛ صلاحیت اخلاقی داشته باشند؛ معتقد به یکی از ادیان به رسمیت شناخته شده در ایران باشند (مسلمان، مسیحی، کلیمی یا زرتشتی)؛ تمکن مالی داشته باشند. در ضمن، برای پذیرش درخواست زوجین دارای فرزند، رعایت تناسب سنی کودکان زیستی (بیولوژیک) متقاضی و کودک تحت سرپرستی الزامی است. واگذاری کودک غیرهمجنس با کودکان زیستی متقاضیان بلامانع است. درصورتی که متقاضیان سه کودک زیستی داشته باشند که با متقاضیان زندگی می‌کنند، آنها فقط می‌توانند یک کودک دیگر را به سرپرستی بپذیرند. مگر آن که کودکان تحت سرپرستی خواهر و برادر باشند. اگر فرزندان زیستی به دلیل ازدواج با خانواده زندگی نمی‌کنند، رعایت شرط مزبور لازم نیست.

متقاضاین فرزندپذیری باید تمکن مالی داشته باشند که به معنی پولدار بودن نیست. تمکن مالی با ابزارهایی مانند؛ شغل پایدار با درآمد مکفی، خانه مسکونی اعم از ملکی یا استیجاری و سایر شاخص‌ها توسط کارشناسان بهزیستی سنجیده خواهد شد. همچنین شما باید دارای بیمه پایه اجتماعی و درمان باشید. چرا که بعداً باید برای کودک بیمه تکمیلی تهیه کنید. برای انجام بیمه تکمیلی داشتن بیمه پایه الزامی است.

درحال حاضر شهروندان ساکن در شهر تهران با مراجعه به سامانه فرزندخواندگی‌ فرایند ثبت‌نام خود را شروع می‌کنند، سپس برای پیگیری‌های بعدی و انجام امور اداری، با آنها تماس گرفته می‌شود و برای ادامه فرایند بر اساس منطقه محل سکونت، به یکی از مراکز زیر دعوت می‌شوند.

تفاوتی در روش ثبت نام از تهران یا سایر شهرها وجود ندارد. شما باید در سامانه ملی فرزندخواندگی ثبت نام کنید و بعد منتظر تماس کارشناس بمانید.

فرزندپذیران ساکن خارج کشور، باید درخواست خود را به سفارت ایران در کشور محل سکونت خود ارائه بدهند. اگر ایران در کشور محل سکونت شما سفارت ندارد، به دفتر حافظ منافع ایران در همان کشور یا نزدیک‌ترین کشور مراجعه کنید.

متقاضیان فرزندپذیری که خارج از ایران زندگی می‌کنند، نمی‌توانند در مدت سفر موقت به ایران، فرایند درخواست برای فرزندپذیری را از اینجا آغاز کنند. یعنی مدارک حتما باید از طریق نمایندگی ایران در خارج از کشور و توسط وزارت امور خارجه به سازمان بهزیستی ارسال شود.

شما با در دست داشتن معرفی نامه از طرف کارشناس پرونده به یکی از متخصصینی که معتمد بهزیستی هستند، مراجعه می‌کنید. روان‌شناس به شما خوش‌آمد می‌گوید و جنبه‌های مهم فرزندپذیری را برای شما به شکل خلاصه توضیح می‌دهد. وضعیت روان‌شناختی شما از طریق مصاحبه و انجام یکی از آزمون‌های معتبر مورد بررسی قرار می‌گیرد. ممکن است روان‌شناس، بر حسب موقعیت و برای ارتقای بهداشت روانی، از شما بخواهد پیش از ادامه دادن فرایند، چند جلسه مشاوره یا روان‌درمانی داشته باشید یا ممکن است بلافاصله آمادگی شما را تایید کند. در مواردی هم، متقاضیان آمادگی پذیرش کودک را ندارند. پیشنهاد می‌کنیم اگر روان‌شناس به شما پیشنهاد انجام روان‌درمانی یا مشاوره را داد، از این فرصت استفاده کنید و برای ارتقای بهداشت روانی خود، که شاید مهم‌ترین جنبه وجود ماست، اقدام کنید.

با در دست داشتن معرفی نامه برای ارزیابی وضعیت سلامتی به پزشکی قانونی مراجعه می‌کنید. به دلیل اهمیت سلامت و بهداشت روان و رفتار در والدین، این ارزیابی یک بار از طریق پزشکی قانونی و یک بار از طریق روان‌شناس معتمد بهزیستی انجام می‌شود.

برای تشخیص هویت به یکی از دفاتر پلیس به اضافه ده مراجعه می کنید و انگشت نگاری الکترونیکی یا در صورت لزوم جوهری انجام می شود.

برای مطالعه کامل قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌پرست و بدسرپرست و دو تبصره پرکاربرد در این زمینه، به لینک‌های زیر مراجعه بفرمایید:
قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب سال ۱۳۹۲:
https://rc.majlis.ir/fa/law/show/866926
آئین‌نامه اجرایی ماده ۲۲ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب ۱۳۹۲:
http://www.davoudabadi.ir/page/3049571/%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87-22-%D9%82%D8%A7%D9%86%D9%88%D9%86-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%8C%E2%80%8C%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D8%AF%D8%B3%D8%B1%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA
آئین‌نامه اجرایی ماده ۳۶ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست و بدسرپرست مصوب سال ۱۳۹۴:
http://www.rooznamehrasmi.ir/Laws/ShowLaw.aspx?Code=5142

سازمان بهزیستی قبل از اینکه کودکی را برای فرزندخواندگی معرفی کند، از سلامت جسمی او مطمئن می‌شود و اگر بیماری یا وضعیت طبی خاصی وجود داشته باشد، زوج متقاضی فرزندپذیری را در جریان قرار می‌دهد. از طرف دیگر کودکانی که در مؤسسات زندگی می‌کنند، علیرغم تلاش برای ارائه بهترین مراقبت، باز هم با مشکلاتی در سلامتی خود مواجه می‌شوند. اتفاق می‌افتد که کودک به دلیل سرماخوردگی دچار عفونتی بشود که علایم بارزی ندارد اما پس از به خانه آمدن بدتر می‌شود و حتی نیاز به بستری کوتاه مدت در بیمارستان پیدا می‌کند. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود، علیرغم وجود گواهی سلامت و معاینه پزشک هنگام پذیرش کودک، بعد از به خانه آمدن، معاینه پزشکی کامل و دقیقی از او به عمل بیاورید تا از رخ دادن موقعیت‌های دشوار پیشگیری کنید. نکته دوم وجود آلرژی‌هایی است که ممکن است شناخته نشده باقی‌مانده باشند. به عنوان مثال حساسیت به پروتئین گاوی، از آلرژی‌هایی است که باعث اسهال، دردهای کولیکی و حتی خس‌خس سینه و علایم پوستی می‌شود. ممکن است این آلرژی در شیرخوارگاه به خوبی شناسایی نشده باشد و بعد از ورود به خانه باعث نگرانی والدین بشود.

ممکن است از افراد مختلف، حتی متخصصین ناآگاه، این جمله را بشنوید که “ریشه‌های ژنتیکی کودکان بی‌سرپرست معیوب است”. چنین اظهارنظری مدت‌ها است که در جوامع عملی بی‌اعتبار است و محققان به خوبی می‌دانند که ژنتیک و محیط دست در دست هم در بروز خصلت‌ها، بیماری‌ها و رفتارهای اشخاص نقش دارند.
همه انسان‌ها مجموعه‌ای از خصیصه‌های ژنتیکی را به ارث می‌برند که بر اساس محیطی که در آن رشد می‌کنند، بروز پیدا می‌کنند. حتی درمورد اختلالات یا بیماری‌هایی که ثابت شده است پایۀ ژنتیکی قوی دارند، بروز بیماری و آغاز آن ارتباط کاملاً مستقیمی با محیط زندگی فرد دارد.
برخی از بیماری‌های جسمی وجود دارند که کاملاً ژنتیکی هستند و ممکن در سال‌های بعدی بروز پیدا کنند. خوشبختانه این موارد بسیار نادر هستند و بروز آنها در جمعیت انسانی درصد مشخصی دارد و ارتباطی به فرزندخواندگی یا گروه های خاص ندارد.
چالش مهمی که ممکن است در خصوص این مساله برای والدین ایجاد شود، زمانی است که به پزشک مراجعه می‌کنند. پزشکان هنگام معاینه بیماران، از تاریخچه ژنتیکی و وجود بیماری‌های خاص در خانواده و خویشاوندان سؤال  می‌کنند. گاهی اوقات، وقتی تاریخچه خانوادگی در دسترس نیست، مجبور هستند از آزمایش‌ها و اقدامات تشخیصی جایگزین استفاده کنند. این موارد معدودند و جای نگرانی وجود ندارد، فقط شاید درمواردی ارزیابی تشخیصی کمی بیشتر طول بکشد.

برخلاف گذشته که توصیه به پنهان کردن داستان زندگی کودک، حتی از خودش بود، امروز بیان حقیقت از واجبات فرزندخواندگی است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند کسانی که دیرهنگام از موضوع فرزندخواندگی آگاه شده‌اند، اغلب دوره‌های انکار، خشم، افسردگی و سردرگمی را پشت سرگذاشته‌اند که اوقات خوش و آرامی نبوده است. به ویژه وقتی این موضوع در نوجوانی برملا می‌شود، ممکن است به شدت باعث آشفتگی نوجوان بشود. اشکال دیگر در تلاش برای پنهان کردن حقیقت این است که در بیشتر موارد فرزند شما توسط فردی غیر از والدین و به شکلی آسیب‌زا از موضوع مطلع می‌شود و همین درک و پذیرش موضوع را دشوارتر می‌کند.
با اینکه بیان حقیقت فرزندخواندگی، مزایای زیادی دارد، اما گاهی برای والدین کار ساده‌ای نیست. غم، نگرانی از واکنش کودک، اضطراب بابت آینده و میل به اجتناب از همه این احساسات ناخوشایند باعث می‌شوند پدر و مادر یا از بیان حقیقت طفره بروند یا یک بار آن را مطرح کنند و دیگر دراین‌باره صحبت نکنند. به این ترتیب راه گفتگو مسدود می‌شود و کودک با سؤالات و ابهامات ذهنی خود تنها می‌ماند. اگر بیان حقیقت به شکل صحیح و در بافتی از امنیت روانی مطرح بشود، موضوعی ساده است که به خوبی می‌توان آن را مدیریت کرد. اگر گفتگو دراین‌باره برای شما دشوار است، حتما پیش از اقدام با یک روان‌شناس حاذق مشورت کنید.