طرح میزبان، راهنمای جامع آشنایی با طرح، فرآیندها و مراحل مهم

این مقاله از سایت رامونا به معرفی کامل طرح میزبان اختصاص دارد؛ با مطالعه آن در کمتر از ۱۴ دقیقه، از تمام فرآیندها و مراحل این طرح که ضامن تأمین محیطی امن و سالم برای کودکان زیسته در شرایط دشوار است، آگاه می‌شوید.

مقدمه: اهمیت طرح میزبان  (Foster Care)

هنگامی که والدین به هر دلیلی قادر به نگهداری و تربیت فرزندان خود نیستند، یافتن بهترین گزینه برای سرپرستی کودکان اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. در این راستا، طرح میزبان (Foster Care) به عنوان یک راه حل مهم و ضروری مطرح می‌شود.

طرح میزبان، یک روش موقت نگهداری از کودکانی است که به دلایل مختلف قادر به زندگی در خانواده زیستی خود نیستند. این طرح با فرزندخواندگی تفاوت دارد و برای کودکانی در نظر گرفته شده که در حال حاضر شرایط لازم برای فرزندخواندگی را ندارند و تنها گزینه پیش رو برای آن‌ها، زندگی در مؤسسات است.
در طرح میزبان، کودک به صورت موقت در «خانواده‌ میزبان» که واجد شرایط بوده و آموزش‌ دیده‌است، پذیرفته می‌شود تا زمینه بازگشتش به خانواده زیستی یا در صورت عدم امکان، فرزندخواندگی فراهم شود.

 این طرح با هدف فراهم کردن محیطی امن، پرورشی و حمایتی برای کودکان زیسته در شرایط دشوار ایجاد شده است تا بتوانند دوران کودکی خود را به دور از آسیب‌ها سپری کنند و فرصتی برای رشد و شکوفایی استعدادهای خود داشته باشند.

عناوینی که در این مقاله به آن می‌پردازیم:

با شناخت اهمیت طرح میزبان، درک اولویت بندی سرپرستی کودکان و آگاهی از مراحل و فرآیندهای این طرح، می‌توانیم گام‌های مؤثری در جهت حمایت از کودکان آسیب‌پذیر برداریم و زمینه را برای بهبود کیفیت زندگی امروز و فردای آن‌ها فراهم کنیم.

اولویت‌بندی سرپرستی برای کودکان

در حال حاضر براساس قوانین و مقررات کشور، تعیین سرپرست برای کودکان، طبق اولویت‌بندی خاصی به ترتیب زیر  انجام می‌گیرد:

۱.  والدین زیستی

اولویت نخست برای سرپرستی کودکان، بازگرداندن آن‌ها به آغوش والدین زیستی و خانواده زیستی است. بنابراین تلاش می‌شود تا با بازتوانی و آماده‌سازی والدین زیستی، فرآیند «بازپیوند» انجام شده و کودک به خانواده بیولوژیکی خود بازگردد.

۲. خویشاوندان نزدیک

در صورتی که امکان بازگشت کودک به والدین زیستی میسر نباشد، در مرحله دوم اولویت با خویشاوندان نزدیک کودک از جمله پدربزرگ، مادربزرگ، عمو، عمه و دیگر بستگان درجه یک است.

۳. فرزندخواندگی

اگر دو گزینه قبل امکان‌پذیر نبود، راهکار بعدی، واگذاری سرپرستی کودک به یک خانواده جایگزین از طریق فرآیند فرزندخواندگی است. در این حالت، خانواده متقاضی پس از طی مراحل قانونی، کودک را به فرزندی قانونی می‌پذیرد.

۴. طرح میزبان (Foster Care)

در نهایت و تنها زمانی که فرآیند بازپیوند با والدین بسیار زمان‌بر و طولانی باشد یا کودک نیز شرایط قانونی فرزندخواندگی را نداشته باشد، اولویت چهارم یعنی طرح میزبان (Foster Care) در نظر گرفته می‌شود. در این طرح، کودک در یک خانواده مهمان می‌شود تا زمانی که شرایطش برای بازگشت به خانواده زیستی یا پذیرفته شدن به فرزندخواندگی مهیا شود.

لازم به ذکر است که خانواده میزبان، خانواده‌ای آموزش‌دیده و توجیه‌شده، مسئول و آگاه است که خارج از مرکز نگهداری، آمادگی میزبانی موقت از کودک را دارد تا زمانی که تکلیف نهایی او مشخص شود. این خانواده‌ها، پس از ورود کودک نیز پیوسته توسط مؤسسه‌های حمایتی مورد نظارت و بررسی قرار گرفته و مشاوره‌ها و آموزش‌های تکمیلی دریافت می‌کنند.

طرح میزبان و بهبود سلامت روان کودکان

از طرفی تجربه مراقبت و مهربانی، موجب ایمنی روانی کودکان شده و مدارهای کنجکاوی و یادگیری را در مغز آن‌ها فعال می‌کند. طرح میزبان (Foster Care) با فراهم کردن محیطی موقت اما سرشار از مهر و محبت، تاثیری مثبت و ماندگار بر کودکان خواهد گذاشت. این طرح متفاوت از فرزندخواندگی دائم است و میزبانان نقش والدین را ایفا نمی‌کنند، بلکه به عنوان مراقبینی دقیق و آموزش‌دیده، هدایت کودک را برعهده می‌گیرند. حتی اگر کودک تنها چند ماه مهمان یک خانواده باشد، این تجربه می‌تواند تمام زندگی او را دگرگون کند. چرا که می‌فهمد «امنیت» موقعیتی است دست‌یافتنی و مفهوم خانواده از رویایی دور، به واقعیتی ملموس تبدیل می‌شود.

در حقیقت زمانی که تنها انتخاب‌های پیش روی یک کودک، زندگی در مرکز نگهداری یا مهمان شدن در خانواده‌ای است که برای این کار آموزش دیده، دومی گزینه سودمندتری خواهد بود.

نکته بسیار مهمی که در تمام مراحل طرح میزبان باید مورد توجه قرار گیرد، تمایز میان خانواده میزبان با خانواده زیستی و خانواده فرزندپذیر است. کودک به عنوان مهمان موقت در خانواده میزبان حضور می‌یابد و یافتن تعادل مناسب در ابراز عواطف اهمیت ویژه‌ای دارد. سطح بالای بروز عواطف در خانواده میزبان می‌تواند به عنوان عامل منفی برای بازپیوند کودک عمل کند، در حالی که سطح پایین آن نیز مانعی برای ترمیم اثرات رخدادهای آسیب‌زایی می‌شود که در مسیر رشد تجربه کرده است.

یافتن این تعادل مناسب، مهم‌ترین نکته در نحوه برخورد با هر کودک است که طبیعتاً بسته به سن، جنسیت و شخصیت کودک متفاوت خواهد‌بود. خانواده‌های میزبان باید آموزش‌های لازم را در این زمینه دریافت کنند تا بتوانند محیطی امن و سالم برای رشد کودک فراهم کنند، بدون آنکه وابستگی‌های عاطفی شدید ایجاد شود که می‌تواند روند بازگشت کودک به خانواده اصلی یا پذیرش خانواده جدید را دشوار سازد.

لازم به تأکید است که اگر چه طرح میزبان می‌تواند تاثیرات بسیار مثبتی بر عواطف خانواده‌های میزبان بگذارد، اما نباید به آن به عنوان جبران‌کننده موضوعاتی مانند خلأ فرزند و ناباروری نگاه کرد و همواره باید در نظر داشت که هدف اصلی و محوری این طرح، حمایت از کودک و تأمین منافع و مصلحت اوست.

خانواده‌های میزبان باید کاملاً آگاه باشند که نقش آن‌ها حمایت موقت و فراهم کردن محیطی امن برای رشد کودک است، نه جایگزینی برای والدین زیستی یا فرزندخواندگی. این درک صحیح از هدف طرح، برای موفقیت آن و حفاظت از سلامت روانی کودک ضروری است.

مراحل و فرآیندهای مهم برای خانواده‌های میزبان

خانواده‌های متقاضی شرکت در طرح میزبان، باید مراحل و فرآیندهای خاصی را طی کنند. این مراحل شامل ارزیابی در جنبه‌های مختلف، آموزش و در نهایت آشنایی و برقراری ارتباط با کودک است. بعد از ورود کودک  به خانواده، مؤسسه خانواده محور با نظارت و پشتیبانی مستمر در کنار خانواده خواهد بود. هدف مسیر طراحی شده، اطمینان از آمادگی کامل خانواده‌ها برای بهترین شکل مراقبت از کودکان است.  

رعایت تمامی این مراحل اهمیت بسیاری دارد، چرا که موضوع سلامت جسمی و روانی کودکان و تأمین یک محیط ایمن و سالم برای آن‌ها در میان است. از این رو سازمان‌های مربوطه با جدیت کامل بر فرآیند میزبانی کودکان نظارت دارند. در ادامه، مراحل اصلی را که یک خانواده باید برای میزبانی کودکان طی کند، شرح خواهیم داد:

۱- ثبت نام و درخواست اولیه

ثبت نام در سامانه فرزندخواندگی (قسمت خانواده میزبان) و بار‌گذاری مستندات

شامل:

• صفحات شناسنامه کل اعضای خانواده
• کارت ملی کل اعضای خانواده (مدارک تابعیت برای اتباع)
• سند ازدواج
• سند محل سکونت (سند ملکی، اجاره‌نامه)
• آخرین مدرک تحصیلی
• گواهی عدم سو پیشینه
• فیش حقوقی (مدارک مربوط به استطاعت مالی)
• مجوز اقامت اتباع
• ارائه شناسه کاربری سامانه ثنا 

> بعد از طی این مراحل کد رهگیری را از سامانه دریافت می‌کنید.

۲-  آموزش و ارزیابی‌های لازم

در ادامه، پس از انجام ارزیابی‌های لازم روان‌شناختی، بررسی سلامت جسم و روان توسط پزشک معتمد سازمان بهزیستی و تکمیل فرم خوداظهاری، مراحل بازدید از منزل و منطقه محل سکونت خانواده توسط مددکار انجام ‌می‌شود.

گزارش‌های روان‌شناختی، گزارش‌های مددکاری و سایر مستندات مربوط به هر خانواده متقاضی میزبانی کودکان، توسط دو کارگروه جداگانه در سطح شهرستان و استان مورد بررسی قرار می‌گیرند. این کارگروه‌ها متشکل از کارشناسان و متخصصان حوزه‌های مختلف هستند که با مطالعه دقیق تمامی گزارش‌ها و اسناد، آمادگی خانواده‌ها را برای میزبانی کودکان ارزیابی می‌کنند.

در نهایت پس از طی تمامی این مراحل و اعلام تمایل کودک و خانواده، تأییدیه نهایی صادر شده و کودک وارد خانواده میزبان می‌شود. این فرایند چندمرحله‌ای تضمین می‌کند که خانواده‌های میزبان از هر جهت  آمادگی لازم را برای مراقبت و نگهداری از کودکان دارند.

۳- انتخاب کودک و تطبیق شرایط

پس از طی کردن موفقیت‌آمیز مراحل آموزش و ارزیابی، خانواده‌های میزبان وارد فرایند انتخاب و تطبیق با کودک می‌شوند. در این مرحله با در نظر گرفتن شرایط و توانایی‌های هر خانواده، کودکی که بهترین تطابق را با آن خانواده دارد، به آن‌ها معرفی می‌شود.

عواملی نظیر سن، جنسیت، نیازهای ویژه کودک، شرایط روان‌شناختی و موارد دیگر در این فرآیند مدنظر قرار می‌گیرند. هدف این است که کودک وارد محیطی شود که نیازهایش را به بهترین شکل پاسخ می‌دهد و از طرف دیگر، خانواده هم بیشترین احساس آرامش و پذیرش را داشته‌ باشد.

بعد از اینکه خانواده شرایط کودک را پذیرفتند، مددکاران اجتماعی و روانشناسان هماهنگی‌های لازم را برای اولین ملاقات با کودک انجام می‌دهند. این مرحله از جدیت و حساسیت بالایی برخوردار است، زیرا شروع مناسب می‌تواند زمینه‌ساز موفقیت و استمرار طرح میزبان باشد.

۴- آماده سازی کودک، اولین ملاقات و آشنایی با خانواده

 پس از انتخاب کودک و تطبیق با خانواده میزبان، لازم است فرآیند آماده‌سازی روحی و روانی کودک برای ملاقات با خانواده انجام شود. این کار توسط مددکاران اجتماعی و روانشناسان  صورت می‌گیرد. آن‌ها با کودک گفتگو کرده و او را با زبان مناسبِ سن و شرایطش، برای تغییر محیط و رفتن به خانواده جدید آماده می‌کنند.

بسیار طبیعی و محتمل است که کودک تنها با یک جلسه ملاقات به قدر کافی برای ورود به خانواده احساس امنیت نکند، به همین دلیل  تعداد جلسات ملاقات و آشنایی کودک با خانواده میزبان بنا به نیازهای روان‌شناختی کودک متغیر خواهدبود.

۵- دوره نظارت و پشتیبانی

پس از ورود کودک به خانواده، دوره اول میزبانی تحت نظارت و پشتیبانی مستمر مددکار آغاز می‌شود. در این دوره مددکاران اجتماعی و روانشناسان ملاقات‌های حضوری و تلفنی با کودک و خانواده میزبان برگزار می‌کنند تا از سلامت روانی و جسمی کودک و رضایت طرفین از شرایط موجود اطمینان حاصل کنند. همچنین، خانواده میزبان موظف است هر هفته فرم خوداظهاری را تکمیل کرده و گزارشی از وضعیت کودک به مددکار ارائه دهد. این گزارش‌های هفتگی به مددکاران کمک می‌کند تا روند سازگاری و پیشرفت کودک را به طور دقیق‌تر پیگیری کنند. در صورت بروز هرگونه مشکل یا چالش در این دوره، مداخله‌های لازم برای کمک و پشتیبانی از خانواده یا کودک و رفع مشکلات صورت می‌گیرد.

در واقع هدف از این مرحله، ایجاد فرصت و شرایط مناسب برای تطابق و سازگاری کامل کودک با محیط جدید است. پشتیبانی‌های آموزشی، مشاوره‌ای، حقوقی و غیره در این دوره برای خانواده میزبان در نظر گرفته می‌شود تا هیچ موردی باقی نماند که مانع ایجاد شرایط بهینه برای کودک شود.

۶- ارزیابی و تصمیم گیری دوره‌ای

طرح میزبانی کودک در هر خانواده به صورت دوره‌های سه ماهه صورت می‌گیرد. در پایان هر سه ماه، ارزیابی جامعی از شرایط انجام می‌شود تا تصمیم برای تمدید یا خاتمه طرح گرفته شود. این ارزیابی توسط مددکاران اجتماعی، روانشناسان و سایر متخصصان ذیربط صورت گرفته و  سلامت جسمی و روحی کودک، رضایت هر دو طرف یعنی کودک و خانواده میزبان از شرایط موجود، کیفیت ارتباط و تطابق کلی، ثبات محیط و  دیگر موارد مهم را مدنظر قرار می‌دهند. 

 سپس با توجه به گزارش‌ها و نظرات کارشناسی، تصمیم برای تمدید یا خاتمه آن دوره سه ماهه گرفته می‌شود. در صورت مثبت بودن ارزیابی و مناسب دیده شدن شرایط، طرح میزبانی با موافقت کودک و خانواده برای سه ماه دیگر تمدید شده و در غیر این صورت تصمیم به خاتمه و انتقال کودک به خانه جدیدی گرفته خواهد شد. این فرآیند ارزیابی و تصمیم‌گیری در هر سه ماه تکرار می‌شود تا متخصصان مطمئن شوند همواره بهترین شرایط برای کودک فراهم است. بدیهی است که ارزیابی، آموزش و انتخاب دقیق خانواده پیش از ورود کودک، از شکست و جابه‌جایی طفل پیشگیری می‌کند.

خانواده متقاضی می‌توانند پس از هر دوره سه ماهه، مجوز میزبانی را تمدید کنند و تا ۱۸ سالگی کودکان، میزبان آن‌ها باشند. شرایط سنی کودکان مهمان در این طرح، از صفر تا ۱۸ سالگی است.

واضح است که طبق اولویت‌بندی سرپرست برای کودکان، طرح میزبان اولویت نخست را ندارد، بلکه ابتدا والدین زیستی برای تجربه زندگی خانوادگی کودک ارجحیت دارند. در نتیجه بازپیوند (بازتوان کردن والد یا والدین زیستی کودک برای بازگشت او از مراکز نگهداری بهزیستی به خانواده) اولویت اول است. خویشاوندان زیستی کودک در سطح دوم اولویت قرار دارند. خانواده جایگزین (فرزندخواندگی) اولویت سوم است و تنها زمانی که فرآیند باز پیوند زمانبر و طولانی بوده و کودک شرایط فرزند خواندگی را ندارد، اولویت چهارم یعنی طرح میزبان (Foster Care) برای بهره‌مند شدن کودک از حق داشتن خانواده در نظر گرفته می‌شود.

خلاصه و نکات پایانی

در بررسی فرآیند طرح میزبان دیدیم که این یک روند چندمرحله‌ای و حساب شده است که هدف آن تأمین بهترین شرایط برای کودکانی است که به دلایل مختلف از پرورش یافتن در محیط خانوادگی محروم شده‌‌اند.
خانواده‌های متقاضی ابتدا باید آموزش‌های لازم را فرا گیرند و از لحاظ روانی و شرایط زندگی مورد ارزیابی قرار گیرند. سپس با انتخاب کودک و تطبیق شرایط آن‌ها، فرآیند میزبانی آغاز می‌شود. طرح  در دوره‌های سه ماهه تمدید می‌شود، متخصصان حوزه‌های مختلف به‌طور مستمر بر شرایط کودک و خانواده نظارت دارند و پشتیبانی‌های لازم را ارائه می‌دهند.

 در هر مرحله، رضایت کامل هر دو طرف، سلامت روان و جسم کودک، کیفیت ارتباط و سایر عوامل مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. در نهایت اگر شرایط مطلوب تشخیص داده شود، طرح میزبان می‌تواند تا جایی که برای کودک مفید است، ادامه یابد. اما اگر مشکلات غیرقابل حل وجود داشته باشد، تصمیم به انتقال کودک به محیط جدید گرفته خواهد شد. این فرآیند منظم و حرفه‌ای، با دقت نظر متخصصان، به دنبال تحقق بهترین شرایط زندگی برای کودکان است تا امنیت، عاطفه و محبتی را که به دلایل مختلف از آن محروم مانده‌اند، تجربه کنند.

پرسش‌های متداول

۱.  شرایط خانواده های میزبان از نظر استطاعت مالی، وضعیت مسکن، سن و دیگر ویژگی‌ها چگونه باید باشد؟ آیا حداقل هایی برای این موارد تعریف شده است؟

خانواده‌های متقاضی میزبانی کودکان باید از تمکن مالی کافی برای تأمین هزینه‌های مراقبت و نگهداری از کودک، شامل خوراک، پوشاک، و درمان‌های سطحی برخوردار باشند. همچنین شرایط مناسب مسکن و سایر ویژگی‌های لازم مانند سن، سلامت جسمی و روانی و … مورد بررسی قرار می‌گیرند.

۲. آیا بچه ها می توانند در طرح میزبان ارتباطشان را با والدین یا خویشاوندان زیستی خود حفظ کنند یا این ملاقات ها ممنوع یا محدود می شود؟

با بررسی شرایط خانواده زیستی کودک توسط مددکار، ملاقات‌های کودک با والدین یا خویشاوندان زیستی در فضایی دوست‌دار کودک و با نظارت مددکار قابل برنامه‌ریزی و انجام است.

۳.  شرایط و روند بازگشت بچه ها از خانواده میزبان به والدین زیستی یا خویشاوندان نزدیک چگونه است و چگونه تصمیم گیری می شود؟

در صورت تایید خانواده زیستی یا خویشاوند جایگزین برای بازپیوند کودک، با تصمیم‌گیری و نظارت مددکار، کودک به خانواده زیستی یا خویشاوندان نزدیک بازمی‌گردد. این روند با دقت و حساسیت لازم انجام می‌شود تا آسیبی به کودک وارد نشود.

۴. اگر خانواده میزبان قصد جدایی یا طلاق داشته باشند وضعیت کودک چه می شود؟

در صورت جدایی یا طلاق خانواده میزبان، آن‌ها موظف هستند در اولین فرصت مددکار را از این تغییر شرایط مطلع سازند. سپس با مداخله مددکار و روانشناس، فرایند خداحافظی با کودک به شکل مناسبی انجام می‌شود. در این شرایط، انتقال کودک به خانواده میزبان جایگزین، بر بازگشت کودک به مرکز  ارجحیت دارد.

۵. نحوه حمایت های مالی و معیشتی از خانواده های میزبان چگونه است؟ آیا مستمری و کمک هزینه‌ای به آن‌ها تعلق می گیرد؟

حمایت‌های مالی و معیشتی از خانواده‌های میزبان به این شکل است که درمان‌هایی که کودک پیش از ورود به خانواده میزبان در مرکز دریافت می‌کرده، مانند کاردرمانی، گفتاردرمانی و …، از سوی سازمان‌های مربوطه ادامه می‌یابد و هزینه‌های آن توسط این سازمان‌ها تأمین می‌شود. همچنین در مورد بیماری‌های طولانی‌مدت یا نیازمند بستری یا جراحی، خانواده میزبان مشمول حمایت‌های مالی می‌شوند.

۶. در صورتی که فرد میزبان بیمار شود، تکلیف کودک مهمان چه می شود؟

در صورت بیماری فرد میزبان، با مداخله و نظارت مددکار و روانشناس، وضعیت کودک ارزیابی می‌شود. اگر امکان مراقبت مناسب از کودک در همان خانواده وجود داشته باشد، کودک در آنجا می‌ماند، در غیر این صورت، با رعایت کلیه ملاحظات لازم، کودک به خانواده میزبان جایگزین منتقل می‌شود.

۷. آیا کودک در طرح میزبان به خانواده میزبان خود وابسته نمی‌شود؟ آیا هنگام بازگشت به موسسه، دچار آسیب روانی نخواهد شد؟

در طرح میزبان، کودک با خانواده میزبان رابطه عاطفی برقرار می‌کند که این امر طبیعی و برای رشد روانی سالم او ضروری است. با این حال، از طریق آموزش خانواده‌های میزبان و برنامه‌ریزی دقیق، از بروز آسیب روانی برای کودک جلوگیری می‌شود. قبل از ورود کودک، خانواده میزبان آموزش‌های لازم را دریافت می‌کند تا بداند این پیوند موقتی است و در چارچوب رابطه «والد-فرزند» تعریف نمی‌شود. کودکان نیز در مورد حقوقشان و نوع مراقبتی که دریافت می‌کنند، آموزش می‌بینند.

همچنین در طول حضور کودک، مددکاران پیگیری‌ها و حمایت‌های روانشناختی لازم را انجام می‌دهند. در عین حال تحقیقات علمی نشان می‌دهد که حتی حضور موقت کودک در خانواده‌ای امن، گزینه مناسب‌تری نسبت به نگهداری در مؤسسه است؛ زیرا به کودک فرصت تجربه زندگی خانوادگی و پیوند عاطفی سالم را می‌دهد که می‌تواند زمینه‌ساز رشد و بهبود سلامت روان او باشد.

۸. تفاوت بین طرح میزبان و طرح امین موقت چیست؟

در هر دو طرح، هدف اصلی فراهم کردن محیطی خانوادگی برای کودک است، اما وضعیت قانونی اقامت کودک و آثار آن متفاوت است. در زیر به بررسی تفاوت‌ها و شباهت‌های این دو طرح می‌پردازیم:

تفاوت‌ها

> نحوه سپردن کودک

– امین موقت: کودک با حکم دادگاه صالح به خانواده سپرده می‌شود.
– طرح میزبان: کودک توسط سازمان بهزیستی یا از طریق مؤسسه مراقبت خانواده محور به خانواده سپرده می‌شود.

> وضعیت قانونی

– امین موقت: یک حکم قضایی موقت است برای کودکانی که اولیای آن‌ها به صورت موقت امکان سرپرستی ندارند.
– طرح میزبان: یک روش «مراقبت موقت» است که تحت نظارت سازمان بهزیستی انجام می‌شود.

> سرپرستی قانونی

– امین موقت: خانواده پذیرنده به طور موقت سرپرستی کودک را بر عهده می‌گیرد.
– طرح میزبان: سازمان بهزیستی همچنان سرپرست قانونی کودک باقی می‌ماند.

شباهت‌ها

> هدف: هر دو طرح برای فراهم کردن محیطی خانوادگی برای کودک هستند.

> ماهیت موقتی: هر دو راهکار، موقتی هستند و برای دوره‌ای محدود در نظر گرفته می‌شوند.

> گروه هدف :هر دو برای کودکانی که به طور موقت امکان زندگی با خانواده اصلی خود را ندارند، طراحی شده‌اند.

> حمایت از کودک: هر دو طرح به دنبال تأمین رفاه و امنیت کودک در یک محیط خانوادگی هستند.

> نظارت قانونی: هر دو تحت نظارت نهادهای قانونی (دادگاه یا بهزیستی) قرار دارند.

> امکان تبدیل به فرزندخواندگی: در هر دو مورد، تحت شرایط خاص، امکان تبدیل به فرزندخواندگی وجود دارد. در امین موقت، این امکان در صورت عدم بازگشت شرایط اولیا وجود دارد، در طرح میزبان نیز در صورت عدم امکان بازپیوند و تمایل خانواده میزبان، مصلحت کودک و تایید بهزیستی این امکان فراهم می‌شود. لازم به ذکر است که اگرچه امکان فرزندخواندگی توسط خانواده میزبان وجود دارد، این امر الزامی نیست و ممکن است کودک توسط خانواده دیگری به فرزندخواندگی پذیرفته شود.

> عدم تعهدات حقوقی و مالی: در این طرح‌ها نام کودک در شناسنامه خانواده درج نمی‌شود.

> همچنین خانواده‌ها تعهد قانونی خاصی برای انتقال مالکیت یا منافع مالی به کودک ندارند. تنها مسئولیت مالی آن‌ها، تأمین مخارج معمول و روزمره کودک است.