کودکان در سنین مختلف، درک متفاوتی از معنا و مفهوم فرزندخواندگی دارند. آگاهی والدین فرزندپذیر از معنای فرزندخواندگی برای کودک در هر سنی، میتواند راهگشای آنها، به ویژه هنگام گفتگو درباره حقیقت فرزندخواندگی باشد.
قبل از دبستان
کودکان در سنین قبل از دبستان، هنوز درک کاملی از مفهوم تولدمثل ندارند و مفهوم ” متولد شدن” هنوز برای ایشان روشن نیست. اگرچه احتمالاً درباره فرزندخواندگی با والدین خود گفتگو میکنند و به آنها گفته میشود که فرزندخوانده هستند، اما معمولاً نمیتوانند بین پذیرفته شدن به فرزندخواندگی و متولد شدن در یک خانواده، تفاوت قائل شوند. به همین دلیل، کودکانی که در این سن هستند و اغلب در نوزادی به فرزندخواندگی پذیرفته شدهاند، مشکلی در سازگار شدن با این موضوع نشان نمیدهند. کودکانی که در سنین بالاتر به خانه آمدهاند، برحسب شرایطِ انتقال سرپرستی ممکن است، مشکلاتی نشان بدهند.
سالهای دبستان
معمولاً کودکان بالاتر از شش یا هفت سال، شروع به درک این مسأله میکنند که در شکم زن دیگری رشد کردهاند، کسی که آنها را به دنیا آورده است و حالا با والدین دیگری زندگی میکنند. در این سن و در سالهای اولیه دبستان، کودکانی که به فرزندخواندگی پذیرفته شدهاند، معمولاً درک کاملی از فرزندخواندگی دارند و به طبع، متوجه موضوعاتی مانند فقدان و رها شدن که در بطن این موضوع قرار دارند، میشوند. آنها شروع به فکر کردن و خیالپردازی درباره والدین زیستی خود میکنند. احتمال دارد، سوالاتی درباره دلیل واگذاری سرپرستی خود بپرسند. این افکار و سوالات انرژی ذهنی کودک را میسوزاند و ممکن است تمرکز در مدرسه برای بعضی از بچهها دشوار شود و تغییراتی در رفتار آنها مشاهده شود. اگرچه هر کودک، واکنش منحصر به فرد خود را دارد، با اینحال شروع فرایند سوگواری برای آنچه در گذشته از دست رفته است، رایج است. این سوگواری شامل مراحل انکار، خشم و غمگینی است. فرایند سوگ ممکن است دوباره در مراحل رشدی مختلف کودک رخ بدهد. کودک، سوگوارِ از دست دادن والدین زیستی، فرصت شناختن ریشههای زیستشناختی، فرصت داشتن خواهر و برادر و مواردی از این دست میشود.
ممکن است کلمه سوگواری، غمگینی و گریه کردن زیاد را در ذهن شما مجسم کند، اما سوگواری همیشه این طور نیست. ما برای از دست دادن چیزهای مختلف، به درجات مختلف سوگوار میشویم: دانشآموزی که در کنکور قبول نشده است، کودکی که حیوان خانگیاش مرده است، طرفدار متعصبی که تیم فوتبال مورد علاقهاش در فینال مسابقات باخته است، هرکدام به درجات مختلف سوگ را تجربه میکنند. چنین سوگهایی ممکن است کوتاه مدت باشند، اما سوگهایی هم هست که تحمل آنها بسیار دشوار است، مانند شکست عشقی یا مرگ یکی از عزیزان.
دلایل سوگواری افرادی که به فرزندخواندگی پذیرفته شدهاند، ممکن است به خوبی درک نشود. دیگران از خود میپرسند آیا ممکن است کسی به خاطر پدر یا مادری که هرگز ملاقات نکرده است، سوگوار شود؟ جواب مثبت است. کودکان و نوجوانان فرزندخوانده، نیاز دارند این سوگ را تجربه کنند، آن را حل کنند و از آن عبور کنند.
عزت نفس، موضوعی مهم در این سنین است. کودکان باید فرزندخوانده بودن را در خودپندارۀ خود، جا بیاندازند. هر مسألهای، از جمله فرزندخواندگی، که از سوی همسالان به دشواری پذیرفته شود، ممکن است تبدیل به منبع اضطراب شود. کودکان ممکن است نگران شوند که همسالان یا دیگران افراد، به این دلیل، آنان را کمتر دوست داشته باشند. کودکان در این سن، به فکر کردن مداوم دربارۀ دلایل والدین زیستی خود برای واگذاری سرپرستی آنها ادامه میدهند و از خود میپرسند آیا والدین فرزندپذیر، او را به اندازه فرزندزیستی خود دوست دارند؟
نوجوانی
با نزدیک شدن به سنین نوجوانی، تفکر انتزاعی شروع به رشد میکند. این نیروی جدید به نوجوان فرصت میدهد تا دلایل و چرایی تصمیم والدین زیستی خود را بهتر درک کند. نوجوانان، در گذر خود به سوی بزرگسالی، سرگرم شکل دادن به هویت خود نیز هستند و کم کم از والدین خود جدا میشوند. برای کودکانی که به فرزندخواندگی پذیرفته شدهاند، یافتن هویت خود ممکن است دشوارتر باشد، زیرا درگذشته از خانواده زیستی خود جدا شده و در خانه دیگری رشد کردهاند. نوجوانان ممکن است درباره آنچه میتوانستند باشند، شروع به فکر کردن کنند. برخی از نوجوانان احساس میکنند که فرزندخواندگی دلیل همه مشکلات آنان است؛ برای برخی دیگر، فرزندخواندگی مسأله مهمی به حساب نمیآید.
کودک در هرسنی که باشد، باید نسبت به افکار، نگرانیها، احساسات و سؤالاتی که ممکن است در ذهنش شکل بگیرد، آگاه باشیم. موضوعاتی که ممکن است روی رفتارش اثر بگذارند و عملکرد او را مختل کنند.
نگذاریم که کودکان، در هرسنی، با سوالات و احساسات خود تنها بماند. آنها نیازمند گفتگو با بزرگسالان دانا و مهربان هستند.
منبع:
Adoption Basics for Educators: How Adoption Impacts Children & How Educators Can Hel- Iowa Foster and Adoptive Parents Association
نظرتان را بیان کنید